niedziela, 16 czerwca 2013

Żelazo i inne żelastwa

W postaci raczej luźniej notatki którą stworzyłam dla siebie, chciałam wam przybliżyć temat żelaza, które jak wiemy ma olbrzymi wpływa na nasze włosy. Poruszałam go już TU i TU

  Badania:  
  • morfologia
  • żelazo
  • ferrytyna
  • transferyna( badanie TIBC)


Istotna uwaga: skupiam się tylko na wybranych czynnikach, to nie jest wykład na Akademii Medycznej. Na dole podaję literaturę dla chcących zgłębić temat:


  Morfologia  , czyli podstawowe badanie krwi pozwala na ocenę czy m.in. występuje niedokrwistość, czyli anemia. Jedną z przyczyn anemii jest właśnie niedobór żelaza. O niedokrwistości świadczy np. niski poziom hemoglobiny, erytrocytów (RBC), MCV, MCH, hematokryt (HCT),  RDW.
Anemia która wynika z niedoboru żelaza (mikrocytarna)jest najczęstszą przyczyną anemii. Podobno dotyka nawet do 20% miesiączkujących kobiet. Przyjmuje się, że odpowiada za 80-90% przyczyn wypadania włosów u miesiączkujących kobiet.

Anemię mikrocytarną na którą wskazuje badanie morfologii  potwierdza się badaniem  ferrytyny  (główne białko magazynujące żelazo). W anemii jej poziom wynosi <12ug/l. Niski poziom ferrytyny jest wczesnym wskaźnikiem niedoboru żelaza. Badanie ma na celu pokazanie czy żelazo jest magazynowane w organizmie.
Stężenie 1 ug/l odpowiada 8mg żelaza w zapasach.
Prawidłowe stężenie ferrytyny u kobiet to przedział 10-200ug/l (w zależności od laboratorium). Średnio wynosi 35ug/l u kobiet.

  Transferyna (TRF)  odpowiedzialna za regulację wchłaniania żelaza do krwi, (badaniem laboratoryjnym obrazującym stężenie  transferyny jest  TIBC , całkowita zdolność wiązania żelaza przez surowice):
  • jej wartość będzie powyżej normy jeśli występują niedobory żelaza w organizmie. Również przy leczeniu estrogenami!


Co z tym żelazem?
  • Żelazo wchłania się w 25% jeśli jest pochodzenia zwierzęcego, tzw hemowe, 5-10% jeśli jest pochodzenia roślinnego.
  • Wchłanianiu żelaza pomaga jednoczesne przyjmowanie witaminy C lub np. owoców cytrusowych.
  • Wchłanianie żelaza zmniejszają: mleko, sery, kawa, otręby
  • Niski poziom miedzi uniemożliwia wchłanianie żelaza,
  • Poziom żelaza jest najwyższy rano, najniższy wieczorem. Poziom żelaza jest zmienny i badany następnego dnia może się różnić nawet od 10 do 40%
  • Nadmiar w organizmie jednego z pierwiastków: cynk, wapń, mangan, żelazo powoduje blokowanie wchłaniania innego pierwiastka tej grupy.
  • Wchłanianie żelaza poprawia się jeśli występują jego niedobory (w porównaniu z osobami zdrowymi)
  • Żelaza najlepiej wchłania się na czczo.
  • Należy jednak pamiętać, że nadmiar żelaza również jest szkodliwy! Odkłada się on wtedy w wątrobie i trzustce powodując zatrucie. 

Wskaźnik niedokrwistości (źródło):
Ferrytyna surowicy(prawidłowa)      hemoglobina(prawidłowa)        rozpoznanie(nie ma niedoboru)
Ferrytyna surowicy(obniżona)          hemoglobina(prawidłowa)        rozpoznanie(zmniejszenie ilości żelaza zmagazynowanego)
Ferrytyna surowicy(obniżona)         hemoglobina(obniżona)             rozpoznanie(niedokrwistość na tle niedoboru żelaza)
Ferrytyna surowicy(prawidłowa)     hemoglobina(bardzo niska)       rozpoznanie(inna przyczyna niedokrwistości)


Poziom ferrytyny jest powiązany z poziomem żelaza. W momencie kiedy poziom żelaza jest prawidłowy lub na wyższym poziomie, wtedy spada poziom ferrytyny, żelaza zmagazynowanego. Przyjmując żelazo może spaść poziom ferrytyny. Dlatego niezbędne jest wykonanie również morfologii oraz badania TIBC jeśli chcemy prawidłowo określić zaburzenia gospodarki żelazem.


Źródło:
LINK (1)
LINK (2)
LINK (3)
LINK (4)
LINK (5)
LINK (6)
LINK (7)
LINK (8)
LINK (9)

6 komentarzy:

  1. dokładnie to obroniłam się na architekturze wnętrz i z pracą ciężko, bo w zawodzie szukam, a po co mają zatrudniać licencjata skoro tyle magistrów szuka pracy?

    OdpowiedzUsuń
  2. To mówisz, że mogę mieć anemię? Nieee. Nie mogę Cię czytać, bo już zdiagnozowałam u siebie ŁZS, kandydozę i anemię, strach pomyśleć, co może być następne. Złamana noga?

    A szkoda, że nie wykład na AM :(

    OdpowiedzUsuń
  3. u mnie żelazo chyba dobrze się ma;p na razie żaden lekarz nie miał zastrzeżeń co do jego poziomu ;p

    OdpowiedzUsuń
  4. dobry post! też kiedyś pisałam o wchłanianiu żelaza :D

    OdpowiedzUsuń
  5. obawiam się że focia zada z ksero musi poczekać aż szefowej nie będzie w pobliżu xd

    OdpowiedzUsuń
  6. Gdybyście musiały przyjmować suplementy żelaza, to pytajcie w aptece o preparaty z żelazem hemowym, bo taka forma dużo lepiej się wchłania.

    OdpowiedzUsuń

Dziękuję za każdy komentarz:) To dla mnie bardzo ważne, że dzielicie się ze mną swoimi opiniami.
Anonimki bardzo proszę, podpisujcie się, bo później was mylę:)